Het bekende voorbeeld van de speltheorie betreft het zogeheten
gevangenendilemma. Het gaat als volg. Twee personen worden opgepakt vanwege
een inbraak. De politie weet echter niet wie wat precies gedaan heeft.
Daarom wordt aan beide mannen (A en B) – van elkaar gescheiden – een voorstel
gedaan. Wie de ander verraadt hoeft zelf een maand minder lang de gevangenis
in. De dader(s) zal / zullen 10 maanden moeten zitten. Ontkennen beiden dan
zullen ze allebei een maand de gevangenis in moeten.
Maar verdachte A is zelf is beter af wanneer hij verdachte B wel verraadt
wanneer B voor beiden blijft ontkennen. Verdachte A is dan immers vrij man
(persoon A en persoon B ontkennen de betrokkenheid van persoon A). Persoon B
moet nu 10 maanden de gevangenis in.
Het belang van het individu wijkt in dit voorbeeld dus duidelijk af van het
groepsbelang: in totaliteit zo min mogelijk maanden in de gevangenis
doorbrengen. Iets dergelijks begint ook steeds sterker in de eurozone te
spelen…
Italië
Italië heeft, aldus de analisten van Bank of America, van alle eurolanden het
meest belang bij een exit uit de euro. Afgezien van de rentebetalingen op
haar staatsleningen heeft Italië maar een bescheiden overheidstekort. En
waarschijnlijk dat het Italië wel zal lukken uit de euro te stappen zonder
al teveel chaos. Met een gedevalueerde munt wordt Italië al snel weer
concurrerend en via de weg van de export krijgt de economische groei een
mooie stimulans.
Voor alle andere eurolanden is een Italiaanse exit echter negatief. Bij een
exit zal Italië haar obligaties waarschijnlijk niet volledig terugbetalen en
vermoedelijk zullen de rentes in de andere eurolanden stijgen.
Heel ondenkbaar lijkt het allemaal niet. De Italiaanse premier Monti heeft
aangegeven na de verkiezingen volgend jaar niet terug te keren. De
eurosceptische oud-premier van Italië Berlusconi daarentegen zou volgens
geruchten weer een gooi naar het premierschap wil doen. En recent nog stelde
Berlusconi dat hij praten over een Italiaanse euro-exit "niet als
godslastering" bestempelt.
Duitsland
Duitsland kan volgens de onderzoekers eveneens vrij gemakkelijk uit de euro
stappen, maar anders dan Italië ondervindt Duitsland daar zelf vooral
nadelen van. Een dure Mark 2.0 zou vermoedelijk gaan zorgen voor een flinke
groeivertraging vanwege de lagere export.
Vanwege het Duitse belang bij het voortbestaan van de euro is het volgens de
onderzoekers daarom voor te stellen dat de Duitsers de Italianen 'omkopen'
om maar in de euro te blijven. Maar gezien het vrijwel ontbreken van
voordelen voor Italië om in de euro te blijven, zal dat prijskaartje hoog
zijn. Dat maakt de kans ook klein dat Italië jarenlang zal doorgaan met
allerlei noodzakelijke besparingen en hervormingen.
Warren Buffett noemde de eurozone en haar eenheidsmunt een paar jaar terug al
eens een 'high drama'. Ondertussen wordt meer en meer duidelijk dat sommige
landen min of meer gedwongen zullen worden de euro te verlaten. En dat
anderen daar misschien zelf wel voor kiezen. Buffett's typering had zo
bezien haast niet passender gekund...
Hendrik Oude Nijhuis heeft zich jarenlang verdiept in de strategieën van 's
werelds beste beleggers en is tevens oprichter van warrenbuffett.nl
over de beleggingsstrategie van Warren Buffett. Deze column is niet
bedoeld als individueel advies tot het doen van beleggingen.
Lees ook:
Meer
artikelen van Hendrik Oude Nijhuis
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl